Mesleğinizi şekillendirmenizde en kıymetli dönemlerden biri olan üniversite eğitiminde seçiminiz İtalya ise ilgili süreçleri tanımak hayati bir önem taşıyor. İtalya’da lisans, yüksek lisans veya doktora programlarına başvurmak isteyen bir öğrenci öncelikle şöyle bir süreci izlemesi gerekiyor:
- Okumak istediği okulun/okulların veya bölümün/bölümlerin seçimi
- Seçtiği okulun ilgili bölümlerine okulun internet sitesi üzerinden on-line başvurusunun yapılması
- Türkiye’deki İtalyan Konsolosluklarının eğitim birimlerine seçilen okula yönelik ön kayıt ve denklik belgesi için başvurulması (Mart ve Haziran ayları arasında). Gerekli belgelerin hazır edilmesi
- Vize işlemleri
- Tercih edilen okulun sınavı (Lisans için)
- Okula kesin kaydın yaptırılması ve burs araştırması
- İkamet yeri planı, oturma izninin alınması
İtalyan üniversitelerine ön kayıt ve denklik belgesi için başvururken birinci önem; mezun olunan okulun bölgesinde bulunan sorumlu diplomatik temsilciliklere/konsolosluklara başvurma gerekliliğidir. Ayrıca Başkonsolosluklara üniversitelere ön kayıt işlemleri ile ilgili gerekli belgeleri teslim etmeden önce kayıt olmak istenen İtalya’daki üniversitelerle ilgili ayrıntılı araştırma yapmak şart. Bu doğrultuda müracaat edilen fakültenin ve okumak istenen bölümün sınava tabii olup olmadığı, tabiiyse sınav tarihlerinin seçilip ardından yabancı kontenjanın yeterliliği öğrenilmelidir. İtalyan veya Avrupa Birliği vatandaşları için kontenjan kontrolü araştırmasına gerek yoktur.
Başvuru için Gerekli Belgeler
Türkiye’deki İtalyan Konsolosluklarının eğitim birimlerine seçilen okula yönelik önkayıt ve denklik belgesi için başvurulduğunda Lisans eğitimi için istenen belgeler şöyle:
- Başvuru formu
- 2 ADET Modello A formu: İNGİLİZCE / İTALYANCA (İtalyanca dilde okuyacak öğrenciler italyanca formu doldurmalıdır)
- Modello A bis formu: İNGİLİZCE / İTALYANCA (Sadece Güzel Sanatlar Üniversitesi veya Konservatuarlar için)
- Modello C formu: İTALYANCA (Sadece öğrenimlerini Türkiye’de yapmış, İtalya’da ikamet eden yabancı vatandaşlar için)
- Kişisel bilgilerin kullanımı ve gizliği için form
- Kaymakamlıktan Apostilli Öğrenci Belgesi (başvuru tarihinde liseden mezun olmamış öğrenciler için)
- Orijinal Lise Diploması için de Kaymakamlıktan yine Apostil tasdiği alınmalıdır. Aslı gibidir kopyası kesinlikle kabul edilmiyor. Bu noktada;
- Kaymakamlıktan Apostil alındıktan sonra, diplomanın önlü arkalı fotokopisini çekip (Apostil gözükecek şekilde) yeminli tercüman tarafından İtalyanca tercümesi yapılmalıdır.
- Tercüme noter tarafından onaylanmalıdır.
- Noter tarafından onaylanan tercüme ikinci kez Kaymakamlıktan Apostil edilmeli. İşlemleri bitmiş tercümenin içerisinde Diplomayı imzalayan müdürün ve tercümeyi onaylan noterin imzalarını içeren 2 Apostil mührü olmalı.
- YKS Sınav Sonuçları Belgesi (e-devlet çıktısı) TYT + AYT sınav sonuçları zorunludur, minimum baraj puanı tutturulmalıdır.
- Varsa, İtalya’da ön-kayıt yapılan üniversiteye sistem kaydı veya üniversite tarafından gönderilen kabul yazısı (mail olarak yeterlidir).
- 2 adet vesikalık fotoğraf (son 6 aylık)
- En az 15 ay geçerli pasaport
- Nüfus Cüzdanı fotokopisi
Yüksek Lisans Başvuru Belgeleri
Başvuru formu
- 2 ADET Modello A formu: İNGİLİZCE / İTALYANCA (İtalyanca dilde okuyacak öğrenciler İtalyanca formu doldurmalıdır)
- Modello A bis formu: İNGİLİZCE / İTALYANCA (Sadece Güzel Sanatlar Üniversitesi veya Konservatuarlar için)
- Modello C formu: İTALYANCA (Sadece öğrenimlerini Türkiye’de yapmış, İtalya’da ikamet eden yabancı vatandaşlar için)
- Kişisel bilgilerin kullanımı ve gizliği için form
- Kaymakamlıktan Apostilli Öğrenci Belgesi (başvuru tarihinde üniversiteden mezun olmamış öğrenciler için)
- Orijinal Lisans Diploması için de Kaymakamlıktan yine Apostil tasdiği alınmalıdır. Aslı gibidir kopyası kesinlikle kabul edilmiyor. Bu noktada;
- Kaymakamlıktan Apostil alındıktan sonra, Diplomanın önlü arkalı fotokopisini çekip (Apostil gözükecek şekilde) yeminli tercüman tarafından İtalyanca tercümesi yapılmalıdır.
- Tercüme noter tarafından onaylanmalıdır.
- Noter tarafından onaylanan tercüme ikinci kez Kaymakamlıktan Apostil edilmeli. İşlemleri bitmiş tercümenin içerisinde Diplomayı imzalayan Rektör/Dekan ve tercümeyi onaylan noterin imzaları olmak üzere 2 Apostil mührü olmalıdır.
- Son ve güncel hali ile Kaymakamlık tarafından Apostilli transkript. (İngilizce olursa İtalyanca tercümeye gerek yoktur). Transcript İngilizce olarak alınamadığı taktirde, Diploma için olduğu gibi Apostil-Tercüme-Noter-Apostil işlemleri yapılmalıdır.
- Lise Diplomasının fotokopisi
- Varsa, İtalya’da ön-kayıt yapılan üniversiteye sistem kaydı veya üniversite tarafından gönderilen kabul yazısı (mail olarak yeterlidir).
- 2 adet vesikalık fotoğraf (son 6 aylık)
- En az 15 ay geçerli pasaport
- Nüfus Cüzdanı fotokopisi
Teorik Olarak İtalya’da Yüksek Öğretim
Başvuru sürecinin yanı sıra İtalya’da yükseköğrenim sisteminin Türkiye’deki yükseköğrenim sistemine göre farklarını bilmek doğru zeminde ilerlememiz için gerekli. Özellikle lisans eğitiminin aşamalarını iyi bilmek bu uğurdaki bir öğrenci için gerek şart.
Lisans ( Laurea)
İtalya’da Lisans eğitimine Laurea denir ve okunmak istenilen bölüme göre üç seçenekten oluşur: Tıp, Ortodonti, Mimarlık, Mühendislik, Hukuk veya Veterinerlik dışında bir bölümün temel formasyonunu kazanmak isteyenler devlette veya özeldeki üç yıllık lisans programlarından birine başvurur.
Doktora, Ortodontist, Mimar, Mühendis, Avukat veya Veteriner olmak isteyenler devlette veya özeldeki Birleşik Lisans/Tek Devre lisans programlarına başvurur, bunun için devlet eliyle yapılan seçme ve yerleştirme sınavına katılır. Birleşik diploma/tek devre programlarıyla üç yıllık lisans diploma programları arasındaki fark Birleşik lisans programlarının üç yıllık diploma programının aksine 5 ya da 6 yıllık bir süreci kapsamasıdır.
Öte yandan tercihi Güzel Sanatlar veya Konservatuar bölümleri olanlar Birinci Dereceden Diploma adı altındaki üç yıllık lisans programlarını tercih eder. Birinci dereceden lisans diplomalarının süresi de üç yıllık diploma programlarındaki gibi üç yıldır.
Yüksek Lisans ( Laurea Magistrale )
İtalya’da yüksek lisans eğitimine Laurea Magistrale denir. Tıpkı Türkiye’deki gibi master ve doktora programlarından oluşur; ancak master kavramı bizdekinden hayli kapsamlıdır. Öğrencilerin yüksek lisansa başvurabilmesi için ise 12 değil 15 yıllık bir eğitimi geride bırakmış olması gerekiyor. Verilen yüksek lisans dereceleri şöyle:
- İkinci dereceden diploma (2 yıl)
- İkinci dereceden master (1-2 yıl)
- Birinci dereceden master
- Doktora (3 yıl)
İtalya’da üniversiteler devlet veya özel olmak üzere iki yönetimlidir. Yüksek kalitenin, -bilhassa Türkiye’de İtalyan okullarından lise diploması alarak mezun olmuş adaylar için- ayrıcalıklı imkanların olduğu yüksek öğrenim; 90’dan fazla devlet üniversitesiyle ilgililere son derece geniş seçenekler sunuyor.
İtalya’da bir üniversite iki sömestrden oluşuyor. Birinci sömestr Eylül – Şubat arası (3 ay ders, 2 ay sınav), ikinci sömestr Mart-Eylül arası (3 ay ders, 2 ay sınav) planlanıyor.
Yabancı öğrencilerin İtalya’da herhangi bir lisans bölümüne başvurabilmesi için öncelikle 12 yıllık bir eğitim geçmişini geride bırakarak geçerli bir lise diplomasına sahip olması ve YKS’nin birinci sınavından taban puanı alması gerekli. Bir başka ifadeyle öğrencinin en az 12 yıllık eğitimi (8 yıllık mecburi eğitim ile 4 yıllık lise eğitimi) belgelemesi lazım.
Eğitim sırasında okunan hazırlık sınıfları istenen 12 yıllık eğitimin kapsamında sayılmıyor. Eğitim dili İtalyanca olan lisans programı adayları İtalyan dilini yeterli düzeyde bildiklerini belgelemek zorunda.
Dil yeterlilik seviyesi Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Programı kapsamında B2 seviyesinden daha düşük olmamak kaydıyla, Siena Yabancılar Üniversitesi (CILS), Perugia Üniversitesi (CELI), Terza Università degli studi di Roma, Società Dante Alighieri okullarından dil seviye sertifikası belgelenmeli, vize başvurusu ile beraber konsolosluğa sunulmalıdır.
Bahsi geçen sertifikaları almak isteyen adaylar, sınav tarihinden çok önce sınav için kayıt yaptırmak zorundadırlar. CILS ve CELI sertifikaları ile ilgili daha detaylı bilgi için Siena Yabancılar Üniversitesi web sitesi (www.unistrasi.it) ve Perugia Üniversitesi web sitesini (www.unistrapg.it) ziyaret edilebilir. Bu okullarda sınavlar yılda iki kez genellikle Haziran ve Kasım aylarında gerçekleşir. CELI sınavları genellikle İtalyan Kültür Merkezinde yapılır.
İstanbul İtalyan Kültür Merkezi bünyesindeki İtalyanca dil kursu B2 seviyesinin başarı ile tamamlandığını gösteren belge, İtalyan Liseleri veya İstanbul Üniversitesi İtalyan Dili ve Edebiyatı diploması da lisans eğitimini İtalyanca bir bölümde tamamlamak isteyenler için artı bir durumdur.
İtalya’daki Lisans sınavları:
Tıp, Ortodonti, Mimarlık, Mühendislik, Veterinerlik ve Avukatlık lisans programlarında öğrenim görmek için devletin hazırladığı özel bir sınavla giriliyor. Söz konusu sınav her yılın eylül ayının ilk haftası yapılıyor ve eylülün yarısından ekimin başına kadar olan süre içinde açıklanıyor. Başvurusu ise her yıl Temmuz ayında oluyor.
Mimarlık sınavında 12 Genel Kültür, 10 Mantık, 16 Tarih, 10 Grafik ve Resim, 12 Matematik ve Fizik sorusu soruluyor. Tıp ve Diş Hekimliği sınavında ise yine 12 Genel Kültür, 10 Mantık, ancak 18 Biyoloji, 12 Kimya, 8 Matematik ve Fizik sorısu mevcut.
